بیماری مزمن کلیوی گربه چیست؟

بیماری مزمن کلیوی گربه یکی از شایع ترین مشکلات سلامتی آنها است، به خصوص در گربه های مسن. این بیماری به تدریج باعث آسیب به کلیه ها می شود و در نهایت می تواند منجر به نارسایی کلیه شود.

گربه ها کلیه هایی با ظرفیت بالا برای انجام بسیاری از عملکردها دارند. این بدان معنی است که حداقل دو سوم (67 تا 70 درصد) از کلیه ها باید از کار بیفتند تا علائم اولیه بیماری ظاهر شود. در بسیاری از موارد، آسیب کلیه طی چند ماه یا چند سال (به صورت مزمن) قبل از آشکار شدن بیماری رخ می دهد.

بیماری مزمن کلیوی گربه چیست و در چه سنی رخ می دهد؟

بیماری مزمن کلیوی که نارسایی کلیوی نیز نامیده می شود، عمدتا در گربه های بالغ و مسن (هفت سال به بالا) دیده می شود و بر اساس تخمین ها، 30 تا 40 درصد از گربه های بالای 10 سال و 81 درصد از گربه های بالای 15 سال را تحت تاثیر قرار می دهد و تنها حدود 10 درصد از موارد در گربه های کمتر از سه سال رخ می دهد.

علائم اولیه بیماری های کلیوی گربه چیست؟

بیماری مزمن کلیوی (CKD) در مراحل اولیه ممکن است علائم ظاهری نداشته باشد یا علائم آن بسیار خفیف باشد و به مرور زمان آشکار شود. به همین دلیل، به آن “قاتل خاموش” نیز می گویند. با این حال، برخی از علائم اولیه که ممکن است مشاهده کنید عبارتند از:

تغییرات در اشتها و وزن:

• کاهش اشتها
• کاهش وزن بدون دلیل مشخص
• بی اشتهایی گربه

تغییرات در عادات ادرار:

• افزایش تکرر ادرار (ممکن است در طول شب نیز ادرار کنند)
• افزایش حجم ادرار
• تشنگی بیش از حد
• ادرار نامنظم یا نامناسب (بیرون از جعبه خاک)

چه عواملی باعث بیماری کلیوی در گربه می شود؟

بیماری مزمن کلیوی به جای یک بیماری خاص، مرحله نهایی فرآیندهای بیماری مختلف است. در واقع، هر چیزی که به کلیه ها آسیب برساند یا عملکرد آنها را مختل کند، می تواند در نهایت منجر به CKD شود. برخی از شایع ترین علل این مشکل در گربه ها عبارتند از:

نقص مادرزادی کلیه:

• برخی از گربه ها با نقص مادرزادی کلیه متولد می شوند که می تواند آنها را مستعد ابتلا به بیماری های کلیه در مراحل بعدی زندگی کند، یک نمونه از این نقص ها، بیماری پلی کیستیک کلیه (PKD) است که بیشتر در گربه های ایرانی دیده می شود.

عفونت ها:

• عفونت های باکتریایی یا ویروسی کلیه می توانند به طور قابل توجهی به آنها آسیب برسانند و منجر به این بیماری شوند، برای مثال پیلونفریت، که به عنوان عفونت کلیه نیز شناخته می شود، یک عفونت باکتریایی شایع کلیه در گربه ها است.

التهاب:

• التهاب کلیه، که به عنوان گلومرولونفریت نیز شناخته می شود، می تواند ناشی از عفونت، قرار گرفتن در معرض سموم یا سایر عوامل باشد. التهاب می تواند به مرور زمان به ساختار کلیه ها آسیب برساند و در مراحل بعد مشکل ساز شود.

انسداد مجاری ادراری:

• انسداد مجاری ادراری، مانند سنگ کلیه یا تومور، می تواند جریان ادرار را از کلیه ها مسدود کند و باعث آسیب شود و حتی می تواند منجر به فشار خون بالا در کلیه ها و در نهایت CKD شود.

کم آبی بدن:

• کم آبی بدن شدید می تواند به کلیه ها آسیب برساند و منجر به نارسایی کلیه شود، گربه ها ممکن است به دلیل اسهال، استفراغ یا عدم دریافت مایعات کافی دچار کم آبی بدن شوند.

فشار خون بالا:

• فشار خون بالا (هایپرتنشن) می تواند به کلیه ها آسیب برساند و منجر به CKD شود که می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله چاقی گربه، بیماری کلیوی و بیماری قلبی باشد.

افزایش سن:

• با افزایش سن گربه ها، کلیه های آنها به طور طبیعی عملکرد خود را تا حدی از دست می دهند و گربه های مسن را بیشتر در معرض ابتلا به CKD قرار می دهد.

تشخیص بیماری مزمن کلیوی در گربه ها

همانطور که قبلاً ذکر شد، بیماری کلیوی در مراحل اولیه ممکن است علائم ظاهری نداشته باشد یا علائم آن بسیار خفیف باشد. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام آن دشوار است. با این حال، با انجام معاینات فیزیکی منظم و آزمایش‌های تشخیصی، دامپزشکان می توانند CKD را در گربه ها تشخیص دهند.

آزمایشات معمول برای تشخیص بیماری کلیوی:

• آزمایش خون:این آزمایش می تواند سطوح BUN، کراتینین، الکترولیت ها، پروتئین ها، سلول های خونی و سایر مواد شیمیایی را در خون اندازه گیری کند. افزایش BUN و کراتینین در خون می تواند نشان دهنده آسیب کلیه باشد.
• آزمایش ادرار:این آزمایش می تواند وزن مخصوص ادرار (USG) و وجود پروتئین، گلبول های سفید خون و سایر ناهنجاری ها را در ادرار بررسی کند. USG پایین نشان دهنده ناتوانی کلیه ها در غلیظ کردن ادرار به طور موثر است و وجود پروتئین در ادرار (پروتئینوری) می تواند نشان دهنده آسیب به گلومرول ها (واحدهای فیلتر کننده کلیه) باشد.
• فشار خون:فشار خون بالا (هایپرتنشن) می تواند به کلیه ها آسیب برساند و خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. دامپزشک ممکن است فشار خون گربه شما را با استفاده از دستگاهی به نام فشارسنج اندازه گیری کند.
• تصویربرداری:در برخی موارد، دامپزشک ممکن است برای ارزیابی بهتر وضعیت کلیه ها و سایر اندام های داخلی، از تصویربرداری مانند رادیوگرافی یا سونوگرافی استفاده کند.

تشخیص قطعی  بیماری های کلیه گربه بر اساس ترکیبی از یافته های معاینه فیزیکی، آزمایش خون، آزمایش ادرار و در صورت نیاز، تصویربرداری انجام می شود.

مراحل بیماری های کلیوی در گربه

بر اساس نتایج آزمایشات، دامپزشک گربه شما را در یکی از مراحل CKD طبقه بندی می کند. این به تعیین شدت بیماری و برنامه درمانی مناسب کمک می کند. مراحل به شرح زیر است:

• مرحله 1:این مرحله اولیه بیماری است که با علائم کمی یا بدون علامت همراه است.
• مرحله 2:در این مرحله، آسیب کلیه قابل توجه تر است و ممکن است گربه علائمی مانند افزایش تشنگی و ادرار را نشان دهد.
• مرحله 3:این مرحله نهایی بیماری است که در آن کلیه ها به شدت آسیب دیده اند و عملکرد آنها به طور قابل توجهی مختل شده است.

نکته مهم:

• تشخیص زودهنگام و درمان برای بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر گربه شما ضروری است.
• اگر دامپزشک شما مشکوک به ابتلای گربه شما به بیماری مزمن کلیه باشد، آزمایشات بیشتری را برای تأیید تشخیص و تعیین مرحله بیماری انجام خواهد داد.

درمان CKD در گربه:

در حالی که هیچ درمانی برای CKD وجود ندارد،روش هایی برای کمک به مدیریت بیماری و بهبود کیفیت زندگی گربه شما وجود دارد.

اهداف درمان عبارتند از:

• کند کردن پیشرفت بیماری
• کنترل علائم
• کاهش خطر عوارض
• بهبود کیفیت زندگی

برنامه درمانی خاص گربه شما به مرحله بیماری، علائم و سلامت کلی او بستگی دارد.

درمان های رایج CKD عبارتند از:

• تغییر رژیم غذایی:یک رژیم غذایی خاص برای گربه های مبتلا به CKD که حاوی فسفر و پروتئین محدود باشد، تجویز می شود.
• داروها:داروهایی برای کنترل فشار خون، کاهش سطح فسفر در خون، تحریک اشتها و درمان کم خونی تجویز می شود.
• مایعات درمانی:اگر گربه شما کم آب شده باشد، ممکن است مایعات زیرپوستی یا داخل وریدی تجویز شود.
• مراقبت های حمایتی:مراقبت های حمایتی مانند نظارت منظم بر سلامت، کنترل وزن و مراقبت از دهان ممکن است ضروری باشد.

بیماری مزمن کلیوی (CKD) یک بیماری شایع و پیشرونده در گربه ها است که بر عملکرد کلیه ها تأثیر می گذارد. اگرچه هیچ درمانی برای CKD وجود ندارد، با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می توانید به طور قابل توجهی کیفیت زندگی گربه خود را بهبود بخشیده و به آنها کمک کنید تا سال ها زندگی شاد و سالمی داشته باشند.